مقدمه
شکستگی‌های استخوانی یکی از آسیب‌های شایع در میان افراد مختلف، به‌ویژه سالمندان و ورزشکاران، هستند. این آسیب‌ها می‌توانند ناشی از ضربه، سقوط، تصادف یا بیماری‌های استخوانی مانند پوکی استخوان باشند. پرستاران نقش حیاتی در مراقبت از بیماران دچار شکستگی دارند و با اجرای راهبردهای مناسب می‌توانند به کاهش درد، تسریع روند بهبودی و جلوگیری از عوارض کمک کنند. در این مقاله، راهبردهای پرستاری مؤثر در مراقبت از بیماران با شکستگی‌های استخوانی بررسی می‌شود.
۱. ارزیابی وضعیت بیمار
۱.۱. بررسی علائم شکستگی درد شدید در محل آسیب‌دیده تورم و کبودی دفورمیتی (تغییر شکل استخوان) محدودیت یا ناتوانی در حرکت دادن اندام آسیب‌دیده شنیده شدن صدای ترک‌خوردگی یا شکستگی هنگام آسیب
۱.۲. ارزیابی علائم حیاتی بررسی فشار خون، نبض و میزان اشباع اکسیژن برای اطمینان از عدم وجود شوک یا مشکلات سیستمیک. پایش علائم خونریزی داخلی در صورت وجود شکستگی‌های شدید مانند شکستگی لگن.
۱.۳. بررسی عملکرد عصبی و عروقی تست گردش خون: بررسی رنگ، دما و نبض‌های محیطی (مانند نبض شریانی در اندام‌های دورتر از محل شکستگی). بررسی حس و حرکت اندام‌ها: تشخیص آسیب‌های عصبی ناشی از شکستگی.
۲. مدیریت درد بیمار
۲.۱. استفاده از داروهای ضد درد تجویز داروهای مسکن غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن برای کاهش درد و التهاب. استفاده از اوپیوئیدها مانند مورفین در موارد درد شدید. در صورت نیاز، بی‌حسی موضعی یا بلاک عصبی برای کاهش درد در برخی شکستگی‌های خاص.
۲.۲. روش‌های غیر دارویی برای کاهش درد بالا نگه داشتن اندام آسیب‌دیده برای کاهش تورم و درد. استفاده از کمپرس سرد در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اولیه پس از شکستگی برای کاهش التهاب. تثبیت شکستگی با آتل یا گچ‌گیری برای جلوگیری از جابه‌جایی و درد بیشتر.
۳. مراقبت‌های ارتوپدی و تثبیت شکستگی
۳.۱. بی‌حرکت‌سازی اندام آسیب‌دیده استفاده از گچ یا آتل برای تثبیت استخوان و جلوگیری از آسیب بیشتر. در شکستگی‌های شدید، تراکشن (کشش استخوانی) برای حفظ هم‌ترازی استخوان‌ها.
۳.۲. مراقبت از بیمار تحت جراحی ارتوپدی برخی شکستگی‌ها مانند شکستگی لگن یا استخوان ران نیاز به جراحی دارند. پرستاران باید: محل جراحی را از نظر عفونت بررسی کنند. از داروهای ضد انعقاد برای جلوگیری از ترومبوز ورید عمقی (DVT) استفاده کنند. حرکات مناسب بیمار را کنترل کرده و از فیزیوتراپی کمک بگیرند.
۴. پیشگیری از عوارض شکستگی
۴.۱. پیشگیری از زخم بستر و عوارض ناشی از بی‌تحرکی تغییر وضعیت بیمار هر ۲ ساعت برای جلوگیری از زخم بستر. استفاده از بالش‌های حمایتی برای کاهش فشار بر روی نقاط حساس. ماساژ آرام برای تحریک گردش خون و جلوگیری از ترومبوز وریدی عمقی (DVT).
۴.۲. پیشگیری از سندرم کمپارتمان سندرم کمپارتمان یک عارضه خطرناک است که در اثر افزایش فشار در فضای عضلانی رخ می‌دهد. پرستاران باید: اندام را از نظر تورم، درد شدید و کاهش نبض بررسی کنند. در صورت مشاهده علائم، فوراً به پزشک اطلاع دهند.
۵. تغذیه و مراقبت‌های عمومی‌برای تسریع بهبودی
۵.۱. رژیم غذایی سرشار از کلسیم و پروتئین افزایش مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم (مانند لبنیات، بادام، سبزیجات برگ‌سبز). مصرف پروتئین کافی برای تسریع روند ترمیم بافت‌ها. دریافت ویتامین D برای بهبود جذب کلسیم.
۵.۲. هیدراتاسیون مناسب مصرف مایعات کافی برای جلوگیری از یبوست ناشی از کاهش تحرک. پایش سطح الکترولیت‌های بدن، خصوصاً در بیماران تحت تراکشن یا بستری طولانی‌مدت.
۶. توان‌بخشی و فیزیوتراپی
۶.۱. شروع حرکات زودهنگام در بیماران بستری، حرکات غیرفعال اندام‌ها برای جلوگیری از آتروفی عضلانی. در صورت امکان، تشویق به ایستادن و راه رفتن با کمک فیزیوتراپیست.
۶.۲. تمرینات تقویتی پس از جوش خوردن شکستگی تمرینات کششی و مقاومتی برای بازگشت قدرت عضلانی. استفاده از وسایل کمکی مانند عصا یا واکر تا زمان بهبود کامل.
۷. حمایت روانی و آموزش بیمار
۷.۱. مدیریت اضطراب و استرس بیمار توضیح فرآیند درمان و مدت‌زمان لازم برای بهبودی. ایجاد انگیزه و حمایت عاطفی از بیمار، به‌ویژه در بیماران سالمند یا دچار شکستگی‌های شدید.
۷.۲. آموزش مراقبت‌های خانگی به بیمار و خانواده نحوه صحیح حرکت دادن اندام آسیب‌دیده و جلوگیری از فشار اضافی. نحوه مراقبت از زخم و پیشگیری از عفونت. تشویق به تغذیه مناسب و مصرف مکمل‌های موردنیاز.
نتیجه‌گیری
مراقبت پرستاری از بیماران مبتلا به شکستگی استخوان شامل ارزیابی دقیق، کنترل درد، تثبیت اندام، پیشگیری از عوارض، تغذیه مناسب، توان‌بخشی و حمایت روانی است. پرستاران با اجرای این راهبردها می‌توانند به تسریع روند بهبودی بیمار، کاهش عوارض و افزایش کیفیت زندگی او کمک کنند.
راهنمای پرستاری برای مراقبت از بیماران مبتلا به صرع